Przedsiębiorcy mogą finansować zakupy firmowe poprzez leasing operacyjny lub finansowy. Każda forma ma odmienne zasady rozliczania kosztów i odliczania VAT. Po zakończeniu umowy możliwy jest wykup przedmiotu leasingu na firmę lub prywatnie.

Leasing stanowi formę finansowania, w której jedna strona nabywa rzeczy lub prawa majątkowe, a następnie udostępnia je drugiej stronie w zamian za regularne płatności nazywane ratami leasingu. Przedmiotem umowy leasingowej mogą być zarówno nowe, jak i używane towary. Najczęściej są to specjalistyczne urządzenia, maszyny produkcyjne, sprzęt komputerowy oraz samochody służbowe.

Leasing operacyjny charakteryzuje się tym, że przedsiębiorca otrzymuje możliwość użytkowania samochodu czy maszyn bez przeniesienia na niego prawa własności. W trakcie trwania umowy nie dochodzi do pełnej spłaty ceny towaru. Po wygaśnięciu umowy przedmiot leasingu wraca do leasingodawcy, choć przedsiębiorca może go wykupić za określony procent wartości. Wszystkie płatności związane z leasingiem operacyjnym przedsiębiorca może wpisać w koszty prowadzenia działalności gospodarczej. Ta forma leasingu najczęściej dotyczy towarów o wysokiej wartości początkowej, które mogą być wykorzystywane przez kolejnych użytkowników, takich jak specjalistyczne maszyny produkcyjne.

Zasady leasingu finansowego i rozliczanie VAT

Leasing finansowy różni się tym, że przedmiot umowy jest wliczany do majątku firmy. Przedsiębiorca wprowadza dany przedmiot do ewidencji środków trwałych, a raty związane z amortyzacją zalicza do kosztów uzyskania przychodu. Po spłaceniu ostatniej raty staje się prawnym właścicielem przedmiotu leasingu. Rata w leasingu finansowym dzieli się na część kapitałową, która stanowi spłatę wartości przedmiotu, oraz część odsetkową będącą wynagrodzeniem leasingodawcy. Dla przedsiębiorcy kosztem uzyskania przychodów jest wyłącznie część odsetkowa raty.

Korzystanie z leasingu umożliwia odliczenie podatku VAT od samochodu osobowego, którego masa nie przekracza 3,5 tony. Przedsiębiorca ma prawo do odliczenia 50 proc. lub 100 proc. VAT od każdej raty leasingowej. Sposób użytkowania pojazdu determinuje wysokość odliczenia. Gdy przedsiębiorca używa auta zarówno w firmie, jak i prywatnie, może odliczyć 50 proc. VAT. Natomiast gdy samochód wykorzystuje wyłącznie na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, może odliczyć pełne 100 proc. VAT, pod warunkiem spełnienia dodatkowych wymogów określonych przepisami.

Opcje wykupu samochodu po zakończeniu leasingu

Osoba korzystająca z leasingu może wykupić auto na firmę albo prywatnie. Wykupienie samochodu na firmę po zakończeniu leasingu operacyjnego daje przedsiębiorcy kilka korzyści podatkowych. Przedsiębiorca ma prawo wrzucić wydatek związany z wykupem do kosztów oraz odliczyć podatek VAT po raz drugi. Dodatkowo może wprowadzić w koszty całość wydatków związanych z użytkowaniem auta bez uwzględniania limitu wynikającego z kilometrówki, gdy wykupiony pojazd zostanie zaliczony do majątku firmowego.

W przypadku wykupu prywatnego nie można odliczyć podatku VAT z faktury wykupu. Przedsiębiorca nie ma również możliwości zaliczenia w koszty wydatków związanych z wykupem. Koszty eksploatacji prywatnego pojazdu na potrzeby firmowe można rozliczać jedynie do limitu kilometrówki określonego w przepisach podatkowych. Wybór między wykupem firmowym a prywatnym powinien być poprzedzony analizą korzyści podatkowych oraz planowanego sposobu wykorzystania pojazdu w przyszłości.